Tautologia

Sformułowanie będące połączeniem wyrazów, które znaczą to samo lub prawie to samo (Wielki słownik języka polskiego.)
Tautologia to zdanie, powiedzenie powtarzające niepotrzebnie to, co już w wypowiedzi było zawarte (cofnąć się w tył). (Internetowa encyklopedia PWN.)
Przyczyn zaniku tautologii we współczesnej polszczyźnie jest kilka. Przede wszystkim ostatecznie ustabilizowała się funkcja aspektowa prefiksów. Ponadto wiele czasowników staropolskich uległo leksykalizacji na skutek utraty związku z podstawą słowotwórczą, np. naśladować, zależeć. Natomiast dublety słowotwórcze, tak żywe w polszczyźnie historycznej, z biegiem czasu zróżnicowały się semantycznie na skutek specjalizacji znaczeniowej prefiksów bądź w wyniku eliminacji jednego z wariantów słowotwórczych. M. Witkowska-Gutkowska zauważa, że jedną z najważniejszych przyczyn usuwania zjawiska redundancji słowotwórczej było dążenie do maksymalnej ekonomii języka i do formalnego zróżnicowania leksemów werbalnych. Współcześnie, jako relikty z czasów historycznych, zachowały się jedynie pary czasowników: siąść – usiąść, wrócić – powrócić, których zakwalifikowanie do konkretnej kategorii słowotwórczej nastręcza wiele trudności (Ejsmunt-Wieczorek, I.).

Źródła:

⠀ Wielki słownik języka polskiego. Retrieved from: https://wsjp.pl/haslo/podglad/56489/tautologia/5159200/w-jezyku

⠀ Ejsmunt-Wieczorek, I. (2016). Tautologia przedrostków werbalnych w gwarach. Rozprawy Komisji Językowej, (63), 5-16. Retrieved from: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-05fa8293-cec7-4169-9f07-8bd21b93591a