Електронний багатомовний

термінологічний словник

Electronic Multilingual Terminological Dictionary


Lingwistyka

Synekdocha

Figura stylistyczna polegająca na użyciu nazwy części jakiegoś obiektu zamiast nazwy całości lub odwrotnie (Wielki słownik języka polskiego.)
Synekdocha polegająca na zastąpieniu nazwy przedmiotu nazwą jego części — pars pro toto (np. dach zamiast: dom), pojęcia ogólnego pojęciem o węższym zakresie (np. wiersze zamiast: poezja). (Internetowa encyklopedia PWN.)
Źródłem synekdochy w ujęciu klasycznej retoryki jest rozumowanie a fortiori („tym bardziej”) – mające na celu wzmocnienie tego, co dałoby się powiedzieć dosłownie, ale powiedziane synekdochą – powinno zostać odebrane jako tym bardziej udatne, obdarzone tym mocniejszą racją. Stąd wniosek, że mechanizm synekdochy, rozpatrywany w planie poetyki odbioru, polega nie tylko na substytucji wyrazów, lecz także na rozpoznaniu źródła substytucji, co znaczy, że słowo właściwe, zastąpione w danym tekście przez inny wyraz, choć nie pojawia się w tekście, to jednak nie zostaje wyeliminowane ze świadomości odbiorcy, przeciwnie – musi być przez odbiorcę pomyślane jako utajone w porządku równoległym (Balcerzan, E.).

Źródła:

⠀ Wielki słownik języka polskiego. Retrieved from: https://wsjp.pl/haslo/podglad/58744/synekdocha

⠀ Internetowa encyklopedia PWN. Retrieved from: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/synekdocha;3982076.html

Część mowy rzeczownik
Rodzaj gramatyczny żeński
Pojedyncza
Mianownik Synekdocha
Dopetniacz Synekdochy
Celownik Synekdosze
Biernik Synekdochę
Narzednik Synekdochą
Miejscownik Synekdosze