Електронний багатомовний

термінологічний словник

Electronic Multilingual Terminological Dictionary


Inźynieria

Łożysko

Część maszyny umożliwiająca ruch obrotowy umieszczonego na niej elementu (Wielki słownik języka polskiego).

Zespół konstrukcji (głównie części maszyny) służący do podtrzymywania (łożyskowania) innej części konstrukcji, najczęściej osi lub wału, w sposób umożliwiający względny ruch obrotowy (rzadziej postępowy lub złożony) z możliwie małymi oporami ruchu (Internetowa Encyklopedia PWN).
Łożyska poprzeczne przenoszą obciążenia prostopadłe do osi wału, łożyska wzdłużne (osiowe) — obciążenia skierowane wzdłuż osi wału, a poprzeczno-wzdłużne (skośne) — obciążenia skośne w stosunku do tej osi; zależnie od rodzaju tarcia występującego w łożysku rozróżnia się łożyska ślizgowe i łożyska toczne. Szczególnym rodzajem łożysk są łożyska mostowe (przenoszą obciążenia na podpory). Łożysko toczne ma elementy toczne — kulki (łożyska kulkowe) lub wałki (cylindrycze, stożkowe, baryłkowe lub igiełkowe) wprowadzone między poruszające się względem siebie elementy łożyska; występuje tarcie toczne, mniejsze od ślizgowego; na ogół łożyska te wykonuje się jako gotowe, znormalizowane zespoły. W łożysku ślizgowym czop osi wału lub wał opiera się na powierzchni obejmującej go panwi (panewki) osadzonej w kadłubie łożyska; występuje tarcie ślizgowe (suwne) powierzchni czopa i panwi, które ślizgają się po sobie w obecności smaru; zależnie od sposobu osadzenia panwi w kadłubie maszyny łożyska ślizgowe dzieli się na sztywne i wahliwe (umożliwiające nieznaczny obrót panwi stosownie do zmian położenia wału). Łożyska ślizgowe są odporniejsze na uderzenia, drgania i wstrząsy od łożysk tocznych, ale droższe i trudniejsze do smarowania. Łożyska ślizgowe znano w starożytności, a łożyska toczne zaczęto wytwarzać w XIX w (Internetowa Encyklopedia PWN).

Źródła:

Wielki słownik języka polskiego. Retrieved from: https://wsjp.pl/haslo/podglad/21054/lozysko/4874169/maszyny

Internetowa Encyklopedia PWN. Retrieved from: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/lozysko;3935264.html

Część mowy rzeczownik
Rodzaj gramatyczny n2
Pojedyncza
Mianownik Łożysko
Dopetniacz Łożyska
Celownik Łożysku
Biernik Łożysko
Narzednik Łożyskiem
Miejscownik Łożysku