Dyfrakcja
Zespół zjawisk związanych z odstępstwami od praw optyki geometrycznej występującymi podczas rozchodzenia się fal, na brzegach nieprzezroczystych przesłon, a także na niejednorodnościach ośrodka, i to tym wyraźniej, im bardziej rozmiary przeszkód (otworów) są zbliżone do długości fali (Internetowa Encyklopedia PWN).
Dyfrakcja fali czyli ugięcie, polega na odchyleniu biegu fali od prostoliniowego po napotkaniu przez falę przeszkody, której rozmiary są porównywalne z długością fali (Stopa, G., & Krupska, M.).
Dyfrakcja zachodzi dla wszystkich rodzajów fal: elektromagnetycznych (np. światła, promieniowania rentgenowskiego), sprężystych (np. dźwięku), fal de Broglie’a (fal materii; fal przypisanych poruszającym się cząstkom — elektronom, neutronom, atomom i in.). Dyfrakcja światła przejawia się brakiem wyraźnie zaznaczonej granicy cienia, a ponadto powstaniem układu prążków (ciemnych i jasnych lub barwnych) o zmiennym natężeniu (Internetowa Encyklopedia PWN).
Dyfrakcja (ugięcie fali) to zjawisko fizyczne zmiany kierunku rozchodzenia się fali na krawędziach przeszkód oraz w ich pobliżu. Zjawisko zachodzi niezależnie od wielkości przeszkody, ale wyraźnie jest obserwowane dla przeszkód o rozmiarach porównywalnych z długością fali. (…) Jeżeli wiązka fal przechodzi przez szczelinę lub omija obiekt, to zachodzi zjawisko ugięcia. Zgodnie z zasadą Huygensa fala rozchodzi się w ten sposób, że każdy punkt fali staje się nowym źródłem fali kulistej. Za przeszkodą fale nakładają się na siebie zgodnie z zasadą superpozycji. Przy spełnieniu pewnych warunków za przeszkodą pojawiają się obszary wzmocnienia i osłabienia rozchodzących się fal (interferencja). (…) Przepuszczenie fali przez szczelinę dyfrakcyjną pozwala na określenie kierunku rozchodzenia się fali. Im mniejsza jest szerokość szczeliny, tym dokładniej można to zrobić. Jednocześnie zmniejszanie szczeliny powoduje, że trudniej jest określić energię fali, ponieważ rozprasza się ona na większy obszar. (…) istnieje granica dokładności pomiaru parametrów rozchodzącej się fali. Zjawisko to ma fundamentalne znaczenie, jeżeli weźmie się pod uwagę, że każda materialna cząstka jest falą. Zjawisko to jest potwierdzeniem zasady nieoznaczoności. Dualizm korpuskularno falowy powoduje, że możliwa jest obserwacja dyfrakcji cząstek materialnych. Eksperymenty udowodniły, że zjawisko to zachodzi dla elektronów i neutronów (Derra, A.).
Internetowa Encyklopedia PWN. Retrieved from: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/dyfrakcja-fal;3895293.html
Stopa, G., & Krupska, M. (2018). WYZNACZANIE DŁUGOŚCI FALI ŚWIETLNEJ ZA POMOCĄ SIATKI DYFRAKCYJNEJ. Retrieved from: https://pracowniefizyczne.up.krakow.pl/wp-content/uploads/sites/3/2018/03/Optyka-2.pdf
Derra, A. (2018). Mechanika kwantowa, dyfrakcja i niedosyt filozoficzny. Nowy materializm feministyczny Karen Barad w kontekście studiów nad nauką i technologią. Feministyczne nowe materializmy: usytuowane kartografie, 129. Retrieved from: https://www.aca