Dwujęzyczność
Bilingwizm, posługiwanie się przez grupę społ. lub jednostkę równorzędnie 2 językami w mowie i piśmie. (Internetowa encyklopedia PWN).
Zgodnie z funkcjonalną definicją dwujęzyczności przez osobę dwujęzyczną rozumiem osobę, która jest zdolna przechodzić z jednego języka na drugi, gdy zachodzi taka potrzeba, niezależnie od sposobu nabycia i stopnia opanowania obu języków, używa ich regularnie (Ligara, B.).
Typy bilingwizmu:
– zrównoważony i pełny bilingwizm – osoba dwujęzyczna dysponuje wyśmienitą kompetencję językową zarówno w pierwszym (L1) jak i drugim języku (L2) oraz potrafi ją stosować w celach komunikatywnych (w tego typu dwujęzyczności mamy do czynienia z dwoma oddzielnymi leksykonami mentalnymi);
– zrównoważony i niepełny bilingwizm – osoba co prawda dysponuje kompetencją językową i komunikatywną w dwóch językach, jednak proces kształtowania się systemów językowych nie został jeszcze w pełni zakończony. Z jednej strony możemy tu mieć do czynienia z przypadkiem, w którym proces uczenia nie jest jeszcze zakończony, ale osiągnie swój etap końcowy. Z drugiej strony może tu chodzić o proces stagnacji językowej, jak w przypadku fosylizacji, kiedy kompetencja językowa i komunikatywna w pewnym sensie pozostanie wybrakowana. Z taką sytuacją mamy do czynienia, kiedy L1 jeszcze nie zostanie w pełni przyswojony, a rozpocznie się naukę L2 bez kontynuacji procesu nauki L1. Osoby bilingwalne tego typu mogą dysponować jednym wspólnym leksykonem dla obu języków lub dwoma oddzielnymi, w zależności od tego, w jakim stopniu opanowali języki.
– dominujący bilingwizm (niezrównoważony bilingwizm) – osoba dwujęzyczna posiada większą kompetencję w L1 lub L2, co znaczy, że jeden z języków jest dominujący, podczas gdy drugi został zaniedbany. W tego typu dwujęzyczności mamy do czynienia z zależnością językową, czyli leksykon mentalny słabiej opanowanego języka podporządkowany jest leksykonowi dominującego języka (Legutko-Marszałek, I.).
⠀ 1. Internetowa encyklopedia PWN. Retrieved from: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/bilingwizm;3877680.html
⠀ 2. Ligara, B. (2016). Kompetencja dwujęzyczna a zagadnienie błędu, normy, systemu: refleksje o społecznej akceptacji bilingwizmu. Retrieved from: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/34569
⠀ 3. Legutko-Marszałek, I. (2018). Organizacja językowa leksykonu mentalnego u osób dwujęzycznych. Orbis Linguarum, 49. Retrieved from: https://www.academia.edu/download/64417436/OL49.pdf#page=403